… plus kunsztowne połączenie najwybitniejszych dzieł muzyki klasycznej z tradycyjną muzyką żydowską, prezentowaną w nowych, autorskich opracowaniach – to oblicza już trzynastego w Koninie Festiwalu Muzyki Kameralnej „Muzyczne Przestrzenie” (11-23 września 2024).
Organizatorzy festiwalu, Fundacja im. Zygmunta Noskowskiego, której założycielami są Bogumiła i Janusz Wawrowscy, tegoroczne „Muzyczne Przestrzenie” zapoczątkowali Koncertem Młodych Talentów (11 września). W auli PSM I i II stopnia wystąpili młodzi artyści kształcący się w konińskiej szkole muzycznej, a także – w ramach nagrody konkursowej – laureaci ubiegłorocznej edycji II Ogólnopolskiego Konkursu Duetów Dziecięcych „Duettino” z Warszawy. Podczas koncertu swoje talenty i pracowitość zaprezentowali uczniowie konińskiego „Muzyka”: Amelia Kusa, Albert Wróbel, Olga Laskowska, Maksym Maksymilian Tomczak, Adrian Lityński, Antonina Waliszewska, Damian Kołodziejczak, Bartosz Wódczak oraz kwintet dęty blaszany w składzie: Mateusz Dragan – trąbka, Grzegorz Mruk – trąbka, Anna Broda – róg, Damian Kołodziejczak – puzon i Jędrzej Zasada – tuba. Ponadto w koncercie udział wzięli: Łucja Pych z klasy skrzypiec Elizy Schubert w PSM im. K. Kurpińskiego w Poznaniu i Filip Pacześny – do niedawna uczeń konińskiej szkoły, aktualnie uczeń klasy fortepianu Joanny Ławrynowicz-Just w ZPSM nr 1 w Warszawie. Zaprezentowali się także laureaci I Nagrody Ogólnopolskiego Konkursu „Duettino” w Warszawie: Weronika Czajko i Justyna Włostowska oraz Paweł Pieczka i Jakub Siębor-Nair. A obok prezentacji uczniowskich, na skrzypcach zbudowanych w 1685 r. przez włoskiego mistrza lutnictwa Antonio Stradivariusa, grał Janusz Wawrowski, któremu przy fortepianie towarzyszył Michał Ziobrowski. Dodajmy, że J. Wawrowski, uczeń konińskiej PSM, dzisiaj jest jednym z najbardziej cenionych skrzypków młodego pokolenia, profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.
Po raz pierwszy festiwal zagości w przestrzeniach CKiS – Oskard, gdzie w Klubokawiarni NOT odbył się (12 września) koncert „Disturb the Silence” z muzyką galicyjskich Żydów (12 września). Nowe aranżacje muzyki żydowskiej przedwojennej Limanowej i Nowego Sącza zaprezentował niezwykły kwartet. Wystąpili znakomici artyści: Andrzej Ciepliński – wybitny polski klarnecista, który zdobył uznanie szerokiej publiczności, występując jako solista m.in. z Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, Filharmonią Opolską, NOSPR, AUKSO, Filharmonią Lwowską i Slovak Sinfonietta; Piotr Przedbora – jeden z najwybitniejszych gitarzystów młodego pokolenia, absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w klasie gitary profesora Marcina Zalewskiego; Paweł Janas – akordeonista, absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie akordeonu prof. Jerzego Jurka i prof. Klaudiusza Barana oraz w klasie prof. Grzegorza Stopy w Konservatorium Wien Privatuniversität, zajmuje się również muzyką współczesną współpracując m.in. z Dariuszem Przybylskim; Piotr Zimnik – kontrabasista Filharmonii Berlińskiej.
Na trzeci koncert festiwalowy organizatorzy zaproponowali Oktet F-dur Franza Schuberta. To monumentalne dzieło, rzadko wykonywane na polskich scenach muzycznych, zabrzmiało (14 września) w przestrzeniach kościoła Parafii Augsbursko-Ewangelickiej, wypełnionych słuchaczami. Istnieją pogłoski (choć nie potwierdzone), że utwór ten powstał na zamówienie hrabiego Ferdynanda Troyera, który prowadził salon muzyczny w Wiedniu i sam grał na klarnecie. Wzorem dla tej kompozycji był Septet op. 20 Beethovena, do którego składu Franz Schubert dodał drugie skrzypce. Schubert spisał dzieło w ciągu kilku tygodni na początku 1824 roku ( w tym samym okresie powstały dwa inne ważne dzieła kameralne Schuberta, kwartety smyczkowe „Rosamunde” i „Śmierć i dziewczyna”), a niedługo później zlecił wykonanie go Troyerowi. Dziś jest to jedno z najpopularniejszych dzieł muzyki kameralnej na dużą skalę, przeznaczone na klarnet, fagot, róg, dwoje skrzypiec, altówkę, wiolonczelę i kontrabas.
Oktet w tonacji F-dur , D. 803, składa się z sześciu części. Tę godzinę zajmującą kompozycję w Koninie wykonali: Janusz Wawrowski – wybitny skrzypek i dyrektor artystyczny festiwalu oraz Agata Cieplińska – skrzypaczka, menagerka projektów artystycznych m.in. International Lutosławski Youth Orchestra, klarnecista Andrzej Ciepliński, altowiolistka Julia Wawrowska – studentka Hochschule fur Musik Hans Eisler oraz Zuricher Hochschule der Kunst w Szwajcarii, oraz po raz pierwszy występujący na „Muzycznych Przestrzeniach”: pochodzący z Konina waltornista NOSPR Paweł Cal, kontrabasista Piotr Zimnik, fagocista Sinfonii Varsovii Szymon Michalik, wiolonczelistka Maria Leszczyńska-Thieu – studentka w klasie prof. Andrzeja Bauera na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie oraz w klasie prof. Pietera Wispelweya w Robert Schumann Hochschule w Düsseldorfie, laureatka II nagrody na XII Międzynarodowym Konkursie Wiolonczelowym im. Witolda Lutosławskiego.
Wykonanie wzbudziło niekłamany aplauz melomanów. Było w nim wszystko – klasyczna równowaga i spontaniczna wyobraźnia, emocje wypływające z przyjemności istnienia melodii. Była energia i ukojenie. A nade wszystko finezja muzyków. To wysokiej próby wykonanie, zwłaszcza że dzieło Schuberta nie jest dla muzycznych nowicjuszy lecz dla muzyków zaawansowanych. Brawo!
– Ten koncert kończy pewien cykl trzech wydarzeń, które miały miejsce w tym tygodniu. Przed nami jeszcze koncert dla najmłodszych, „Muzyczna Baśń”, która zabierze ich w fascynującą muzyczną podróż (23 września, Koniński Dom Kultury) – mówiła Bogumiła Dziel-Wawrowska, prezes Fundacji im. Zygmunta Noskowskiego. Janusz Wawrowski zaś dodawał: – Bez osób wspierających, sponsorów, miasta nie byłoby tego festiwalu, bo jest to połączenie pracy wielu osób przez wiele miesięcy, czasem jest to cały rok planowania. Choć organizatorem Festiwalu „Muzyczne Przestrzenie” jest Fundacja im. Zygmunta Noskowskiego, to dzieło zostało współfinansowane ze środków pochodzących z budżetu Miasta Konina. Mecenasem Festiwalu jest firma Vitare Consulting. Wsparcia finansowego udzieliły firmy Audika oraz Granges Konin.
Andrzej Dusza
Zdjęcia: Mirosław Jurgielewicz