Cztery dni konkursowych zmagań 99 młodych pianistek i pianistów z całego kraju, bardzo wysoki poziom artystyczny, jury mające problemy z wyłonieniem laureatów, zdobywcy pierwszych nagród mający od 7 do 19 lat i świetny recital Mateusza Krzyżowskiego – w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. w Koninie zakończył się w niedzielę, 10 kwietnia 2022 r., XXI Ogólnopolski Konkurs Pianistyczny pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Po długiej, bo czteroletniej, przerwie, do Konina zjechała nienotowana wcześniej grupa pianistów, uczniów szkół muzycznych I i II stopnia, z całego kraju. Najmłodszy uczestnik miał siedem lat, najstarsi po dziewiętnaście. – Wiedzieliśmy, że po czasie pandemicznym wielu będzie chciało pokazać swoje umiejętności, ale nie przypuszczaliśmy, że aż tak wielu – mówił przed konkursem Krzysztof Pydyński, dyrektor konińskiej PSM, a po jego zakończeniu nie krył: – To ogromna radość, że tak wielu przyjechało. Konińska PSM była, wraz z Centrum Edukacji Artystycznej, jednostką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprawującą nadzór pedagogiczny nad szkołami artystycznymi, organizatorką XXI Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego.
Pierwsze przesłuchania rozpoczęły się 6 kwietnia, prezentacjami najmłodszej 24-osobowej I grupy (urodzeni w 2009 roku i młodsi). Oceniało ich jury: prof. Katarzyna Popowa-Zydroń (Akademia Muzyczna w Bydgoszczy) – przewodnicząca oraz prof. Elżbieta Tarnawska (UMFC Warszawa), prof. Waldemar Wojtal (AM Gdańsk) i prof. Paweł Zawadzki (AM Wrocław). Dzień później jury przesłuchało II grupę, 31 pianistów, urodzonych w 2006 roku i młodszych. Najliczniej, 44 osoby, zaprezentowała się najstarsza III grupa uczniów, urodzonych w 2003 roku i młodszych. O ile najmłodsi mieli do zagrania recital dwunastominutowy, to najstarsi musieli błysnąć w czasie 25 minut; wszyscy wykonując utwory przewidziane dla danej grupy przez organizatorów.
Poziom prezentacji: – Dał bardzo dużo różnych wrażeń – mówiła w czasie rozdania nagród prof. Katarzyna Popowa-Zydroń – od zachwycających po prawie przerażające. „Zachwycające” przekładają się na bardzo dużą liczbę osób nagrodzonych i wyróżnionych. W przypadku tych „przerażających” zwróciła się do nauczycieli, szczególnie grupy najstarszych wykonawców, by „uważniej dopasowywali utwór do możliwości ucznia, zwłaszcza, gdy dotyczy to bardzo trudnych utworów Chopina”. Ważne jest także, by „wybierać uczniów, którzy mogą zawalczyć, bo to jest konkurs, a nie ogranie się przed jakimś egzaminem”. Efekty takiego „ogrywania się” były często widoczne, a „To nie jest dobre dla uczniów, którzy czują się tu, w czasie konkursu, niekomfortowo”.
W I grupie jury przyznało:
– pierwszą nagrodę Szymonowi Goślińskiemu (ur. 2014), uczniowi Zespołu Szkół Muzycznych im. Apolinarego Szeluty w Słupcy, w klasie Danuty Gościńskiej
– II nagrodę ex aequo: Filipowi Kauchowi (2009) z PSM I st. im. ks. dr. Józefa Surzyńskiego w Kościanie (nauczyciel Marian Michałowicz) oraz Piotrowi Tymurze (2010) z PSM I i II st. im. Karola Szymanowskiego w Zamościu (nauczycielka Aleksandra Rudyk)
– III nagrodę ex aequo: Franciszkowi Barańskiemu (2009) z Państwowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I st. im. Emila Młynarskiego w Zespole PSM nr 1 w Warszawie (nauczycielka Jolanta Ptasińska) i Karolinie Siemienowicz (2009) z PSM I i II st. w Suwałkach (nauczycielka Anna Borkowska)
– wyróżnienia: Olafowi Grot-Główczyńskiemu (2009) z OSM II st. im. Zenona Brzewskiego w ZPSM nr 1 w Warszawie (nauczycielka Wilia Ochocka-Janusz), Krzysztofowi Radomskiemu (2011) z PSM i st. im. Karola Kurpińskiego w ZSM w Poznaniu (nauczycielka Alina Stawicka) i Aleksandrze Ziora (2009) z OSM I i II st. im. K. Szymanowskiego we Wrocławiu (nauczycielka Izabela Dulińska-Bolsewicz).
Nagrody w II grupie otrzymali:
– I nagroda ex aequo: Eryk Koszela (2006) z PSM II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie (nauczycielka Olga Łazarska) i Rio Ueyama (2007) z OSM II st. im. Z. Brzewskiego w ZSPM nr 1 w Warszawie (nauczycielka Irina Rumiancewa-Dabrowski)
– II nagroda: Zuzanna Krystian-Browalska (2008) z OSM I i II st. w Gdańsku (nauczycielka Hanna Tokarska)
– III nagrody ex aequo: Antoni Andrzejewski (2007) z Poznańskiej OSM I st. nr 1 im. H. Wieniawskiego w Poznaniu (nauczycielka Anna Karowska), Jan Kwiatkowski (2009) z SM II st. im. F. Chopina w ZSM w Gdańsku-Wrzeszczu (nauczycielka Małgorzata Skitek-Staniszewska), Anna Urzędowska (2006) z PSM II st. im. Wł. Żeleńskiego w Krakowie (nauczyciel Stefan Wojtas)
– wyróżnienia: Szymon Juchno (2006) z PSM I i II st. im. F. Chopina w Olsztynie (nauczycielka Izabela Pietrukaniec-Duda), Michał Korzeń (2007) z OSM I i II st. im. F. Chopina w Bytomiu (nauczycielka Beata Bilińska), Gabriela Lityńska (2007) z PSM I i II st. im. I. J. Paderewskiego w Koninie (nauczycielka Danuta Gościńska), Filip Pacześny (2006) z OSM II st. im. Z. Brzewskiego w ZSM nr 1 w Warszawie (nauczycielka Joanna Ławrynowicz-Just).
Nagrody dla III grupy odebrali:
– I nagroda ex aequo: Józef Domżał (2003) z OSM II st. im. Z. Brzewskiego w ZSM nr 1 w Warszawie (nauczycielka Wilia Ochocka-Janusz) i Zuzanna Sejbuk (2005) z PSM II st. im. F. Chopina w Krakowie (nauczycielka Olga Łazarska)
– II nagroda: Marianna Sereda (2004) z ZSM w Krośnie (nauczycielka Iwona Madera)
– III nagroda ex aequo: Bartłomiej Klimkowski-Misiak (2003) z ZSM nr 1 w Warszawie (nauczyciel Paweł Komasa), Małgorzata Uziałko (2004) z OSM I i II st. im. F. Nowowiejskiego w Gdańsku (nauczycielka Aleksandra Mozgiel-Medyńska)
– wyróżnienia: Michał Kulbacki (2004) z OSM I i II st. im. K. Szymanowskiego we Wrocławiu (nauczycielka Helena Furmanowicz-Kurzyńska), Margarita Latypowa (2003) z PSM II st. im. Ryszarda Bukowskiego we Wrocławiu (nauczyciel Michał Rot).
Ponadto uczestnikom wręczono dwie nagrody specjalne: Józef Domżał otrzymał od Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Żychlinie k/Konina zaproszenie do wzięcia udziału w XVIII Ogólnopolskim Festiwalu Pianistycznym „Chopinowskie Interpretacje Młodych” Konin – Żychlin 2022, zaś Zuzanna Sejbuk zaproszenie do zagrania recitalu w Ośrodku Chopinowskim w Szafarni.
Konkurs i wręczanie nagród zakończyły krótkie prezentacje nagrodzonych. Powiedzieć, że młodzi pianiści błyszczeli, to byłoby niewiele. Wskazać, że ten czy ta słusznie otrzymał-otrzymała nagrodę – było niepodobnym, bo po pierwsze autorytet jurorów jest niepodważalny. Nam, słuchaczom, zostały jedynie dywagacje, czy na przykład w czasie pokonkursowych prezentacji ciekawsze było wykonanie przez Zuzannę Krystian-Browalską (II nagroda w II grupie) z fantazją i nienagannie technicznie Stefana Kisielewskiego „Dans vive”, czy piękne oddanie nastroju pierwszej części Sonaty op. 31 nr 2 Ludwiga van Beethovena przez Eryka Koszelę (I nagroda w tej grupie), a może jednak Rio Ueyama (równorzędna I nagroda w II grupie) lepiej się zaprezentował, błyskotliwie wykonując Jana Sebastiana Bacha Preludium i Fugę d-moll BWV 875. A przecież jeszcze trzeba by wymienić szlachetne brzmienie Sonaty A-dur op. 2 nr w wykonaniu Anny Urzędowskiej (III równorzędna nagroda też w grupie II) itd. W III grupie dwie pierwsze nagrody dla Józefa Domżała i Zuzanny Sejbuk nie podlegały dyskusji, nie tylko zdaniem jury. Sonata E-dur op. 109 cz. I w wykonaniu Domżała to już solidność, przejrzystość, za to Walc ze suity „Kopciuszek” np. 102 nr 1 Siergieja Prokofiewa w wykonaniu Sejbuk – do zasłuchania, można odpłynąć. I jeszcze jeden laureat – najmłodszy, bo siedmioletni, Szymon Gośliński, na tyle mały, że pedałów fortepianu dosięgnąć nie mógł (trzeba było dostawiać dla niego specjalną nakładkę na pedały). Odważny, skupiony. Jego, tzn. Chopina, Nokturn c-moll op. posth. był zagrany czystym dźwiękiem, pięknie oddającym charakter dzieła. Cóż, TALENT! Ciekawe, jak się rozwinie.
A jeśli o talentach mowa, to musimy koniecznie zauważyć koncert Mateusza Krzyżowskiego, który grał w auli konińskiej PSM w trakcie konkursu. Mateusz Krzyżowski (1999) studiuje grę na fortepianie w Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, w klasie Joanny Ławrynowicz-Just. W ubiegłym roku dotarł do trzeciego etapu XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Jest laureatem I nagrody na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina (2018), II nagrody w I Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Karola Szymanowskiego w Katowicach oraz III nagrody w I Międzynarodowym Konkursie Muzyki Polskiej im. Stanisława Moniuszki w Rzeszowie. Prezentował się także na festiwalach muzycznych w Nohant, Dusznikach-Zdroju i Słupsku. Współpracował m.in. z orkiestrą Filharmonii Lubelskiej, Sinfonią Juventus, Orkiestrą Kameralną Miasta Tychy AUKSO czy Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach. W czasie koncertu w PSM wykonał m.in. Fryderyka Chopina Balladę g-moll op. 23 oraz dwa Nokturny z op. 48: c-moll nr 1 i fis-moll nr 2. Że Chopina zagra na porządnym poziomie, było wiadomo, ale niezwykłe umiejętności zaprezentował grając Fantazję C-dur op. 14 na fortepian Karola Szymanowskiego. Tą kompozycją, niezwykle skomplikowaną, chciał Szymanowski nawiązać do wirtuozowskiego stylu fortepianowego Liszta. Jej brzmienie pełne akordów, emocjonalnie oddanych przez Krzyżowskiego, bliskie było potężnemu orkiestrowemu tutti. Obok tego rozległa przestrzeń na zmianę z odgłosami jakiejś walki, pluskiem jeziora, szumami… Pełna dramaturgia. Ponieważ Mateusz Krzyżowski w 2016 roku zdobył wyróżnienie na konińskim XIX Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym, możemy przypuszczać, gdzie artystycznie zawędrować mogą tegoroczni uczestnicy XXI Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego.
Dla porządku dodajmy, że organizatorami XXI Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego w Koninie (6-10 kwietnia 2022) były: Centrum Edukacji Artystycznej i Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia w Koninie. Konkursowi patronował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do organizacji konkursu dołożyli się także: Samorząd Konina, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Ośrodek Chopinowski Szafarnia, redakcja tygodnika „Przegląd Koniński”, Koniński Dom Kultury, Firma YAMAHA i Konińska Fundacja Kultury. Dziękując wszystkim za dołożenie cegiełki do organizacji XXI Konkursu, Krzysztof Pydyński szczególne podziękowania złożył szkolnej społeczności: – Przede wszystkim chcę podziękować Danusi Gościńskiej, na której barki spadł cały ciężar organizacji konkursu, Hannie Buczkowskiej-Bartczak, sekretarzującej jury konkursu oraz wszystkim pracownikom szkoły i także uczniom mocno nam pomagającym. Mam przekonanie, że dzięki wam ranga konkurs będzie tylko rosła.
Andrzej Dusza
Zdjęcia: Mirosław Jurgielewicz
