„Republika Gosławicka”, film dokumentalny zrealizowany przez koniński AKF „Muza”, otrzymał Nagrodę Główną na XXX Wielkopolskich Porównaniach Filmowych w Poznaniu.

„Republika Gosławicka” jest filmem dokumentalnym, zrealizowanym przez Jana Bobrowskiego i Sebastiana Wałęsę, członków Amatorskiego Klubu Filmowego „Muza”. Film opowiada bogatą historię Cukrowni „Gosławice”, od momentu powołania Towarzystwa Akcyjnego Cukrowni i Rafinerii „Gosławice” w roku 1911, aż do jej zamknięcia w 2008 roku.

Prace nad filmem rozpoczęły się wiosną 2016 roku z inicjatywy Marka Cieślaka, radnego Rady Miasta Konina. Młodzi realizatorzy, licealiści, pracowali pod kierunkiem Andrzeja Mosia, scenarzysty, reżysera i operatora filmowego, animatora „Muzy”. Klub jest jednym z najstarszych w kraju, nieprzerwanie działającym od 1973 roku (początkowo w Domu Kultury Zagłębia Konińskiego, obecnie w Konińskim Domu Kultury).

Pierwsze kadry „Republiki Gosławickiej” nakręcono latem, zakończono w lutym 2017 roku. Wysłuchano relacji sześciu osób, byłych szefów i pracowników zakładu, którzy opowiedzieli o swojej pracy w cukrowni, jej specyfice i uwarunkowaniach w latach 70-tych i 80-tych, aż do przekształceń systemowych po 1989 roku. Warstwę historyczną uzupełnił komentarz, napisany przez Andrzeja Duszę.

Jednocześnie filmowcy poszukiwali materiałów archiwalnych, fotografii, dokumentów, map. Nieoceniony wkład w zgromadzenie ikonografii wnieśli byli pracownicy cukrowni, Lech Grabowski i Józef Olczak, którzy z pieczołowitością zachowali stare kroniki, zdjęcia. Dzięki kronikarskiej pasji Lecha Grabowskiego można było też wykorzystać cenne taśmy VHS, na których zarejestrowano ostatnią kampanię cukrowniczą w „Gosławicach” i wyburzenie komina fabryki.

– W okresie przygotowawczym i zdjęciowym realizacja filmu była pracą zbiorową AKF „Muza” – mówi Andrzej Moś – natomiast trud montażu wzięli na swoje barki dwaj realizatorzy: Jan Bobrowski i Sebastian Wałęsa.

Premiera pełnej wersji filmu (około 50-minutowej), odbyła się w KDK 18 października 2017 roku. Pojawiło się na niej wielu konińskich (i nie tylko) filmowców i przede wszystkim mnóstwo osób związanych pracą i, jak mówiono, rodzinnie z Cukrownią „Gosławice”. Były gratulacje dla twórców i mnóstwo wzruszeń. Ale… Zdaniem Mosia: – W czasie premiery widać było, że trzeba poprawić strukturę tego działa, usunąć pewne błędy techniczne, a przede wszystkim „przyciąć” metraż do wymogów wielu konkursów filmowych. Mimo żalu, wycięto kilka poboczności, wprawdzie ważnych dla każdego z twórców, ale dla spoistości dzieła zbędnych. Stworzone zostały dwie skrócone wersje filmu, 35-minutowa i 28-minutowa.

Od pięciu lat Wielkopolskie Porównania Filmowe są nie tylko konkursem filmów amatorskich, są też warsztatami, na których jurorzy wnikliwie analizują poszczególne filmy, oceniają je pod wieloma aspektami: scenariusza, zdjęć, montażu, gry aktorskiej, muzyki. W dyskusjach o zaprezentowanych filmach biorą też udział autorzy i widzowie. W tym roku, do omówień warsztatowych zakwalifikowano 13 filmów amatorskich, fabularnych, dokumentalnych i animowanych. Oceniała je komisja w składzie: Mariusz Palej – reżyser i operator i Magdalena Niec – aktorka i scenarzystka. W swojej pracy wykazali się nie tylko zawodowymi kompetencjami i wnikliwością, ale też wielką empatią, chwaląc autorów za wrażliwość i zachęcając ich do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności.

Andrzej Moś: – Omawiając „Republikę Gosławicką” jurorzy docenili przede wszystkim wagę i rangę dokumentalnego tematu, jego historyczny wymiar oraz klasyczną, staranną realizację, sympatię i szacunek do przedstawionych bohaterów, bogatą ikonografię. Pochwały zebrał też Szymon Piotrowski, kompozytor, którego muzyka udanie dopełniała emocjonalną wymowę filmu. W efekcie „Republika Gosławicka” otrzymała Nagrodę Główną XXX Wielkopolskich Porównaniach Filmowych.

Gratulujemy młodym twórcom, życząc przy okazji udanych egzaminów maturalnych!

Dodajmy, że Wielkopolskie Porównania Filmowe organizowane są przez wciąż pełen pasji duet z dwóch poznańskich instytucji kultury, Janusza Piwowarskiego z Centrum Kultury „Zamek” i Władysława Nielipińskiego z Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury.

Oprac: Andrzej Dusza

Zdjęcia: Andrzej Moś