Przy nazwisku doktora Piotra Janaszka powinno być dodawane: Ikona Wielkopolski. 27 września w Wąsoszach, w gminie Ślesin, został zaprezentowany film „Doktor Piotr” w reżyserii Zdzisława Siwika, zrealizowany dzięki finansowemu wsparciu samorządu województwa wielkopolskiego, w ramach projektu Ikony Wielkopolski oraz Konińskiej Fundacji Kultury.
– To takie trochę metafizyczne, że pierwszy publiczny pokaz filmu „Doktor Piotr” jest właśnie w tym miejscu – mówił Zdzisław Siwik. Ale miejsce prapremiery wybrano nieprzypadkowo, bowiem jak przypomniała Zuzanna Janaszek-Maciaszek, prezeska Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka „Podaj Dalej”, to właśnie w Wąsoszach Piotr Janaszek, lekarz ortopeda, pod koniec lat 70. poprowadził po raz pierwszy kolonie dla dzieci niepełnosprawnych. Dzisiaj powstaje tu Osada Janaszkowo, nowy ośrodek Fundacji „Podaj Dalej”. Czas jakby zatoczył koło…
Zdzisław Siwik z zamiarem zrealizowania filmu dokumentalnego o doktorze Piotrze Janaszku, lekarzu ortopedzie, wprowadzającym w życie zasady nowoczesnej i powszechnej rehabilitacji osób niepełnosprawnych, nosił się od dawna: – Przed wielu laty brałem udział, jako wolontariusz, w obozach organizowanych przez doktora Janaszka w Mielnicy. W ostatnich latach zebrałem sporo dokumentów dotyczących jego działalności. Dzięki współpracy z Fundacją „Podaj Dalej”, udało mi się nagrać wiele wspomnień przyjaciół Doktora i ośrodka w Mielnicy, ludzi, z którymi współpracował a także ówczesnych uczestników tych obozów. W efekcie powstał film dokumentujący działalność postaci niezwykłej, bo przecież doktor Janaszek był nie tylko lekarzem, lecz także organizatorem działań, które wyraźnie zmieniały nasze postrzeganie osób niepełnosprawnych, ich potrzeb i praw. To zabrzmi może nazbyt szumnie, ale – jak mówi jeden z moich rozmówców – to były zmiany wręcz cywilizacyjne. A że był postacią renesansową, korzystał także, realizując swoje zamiary, ze wsparcia artystów, dziennikarzy, także samemu pisząc i publikując felietony.
Sławomir Pilarski, który w dzieciństwie jeździł do Mielnicy, wspominał w filmie: – Pojawiają się w życiu człowieka ludzie, którzy widzą w tobie to, czego ty sam nie widzisz. On był takim człowiekiem. W niepełnosprawnych widział pełnosprawnych, wartościowych ludzi. Technicznie ograniczonych, ale nie ograniczonych życiowo.
W sukurs planom filmowym Zdzisława Siwika przyszła Fundacja „Podaj Dalej”, przejmując na siebie rolę producencką oraz samorząd województwa wielkopolskiego, który w ramach projektu „Ikony Wielkopolski” wsparł finansowo działania twórcze a dołożyła się do nich Konińska Fundacja Kultury.
– Bardzo się cieszę, że Zdzisław podjął się trudnej pracy przeszukania różnych archiwów, by odnaleźć materiały dokumentalne, dotyczące mojego taty – mówiła Zuzanna Janaszek-Maciaszek. – Ten film oddaje trochę czas lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Pokazuje też początki działalności taty, kiedy tak naprawdę powstawało coś z niczego. On się nigdy nie poddawał. Zawsze wierzył w ludzi, zawsze potrafił ich zapraszać do pomagania i zarażać ich swoimi pomysłami. Ta jego filozofia nam towarzyszy.
Doktor Piotr Janaszek zginął tragicznie, w wypadku samochodowym, w grudniu 1998 roku. Ośrodek w Mielnicy nie przetrwał próby czasu. Dzisiaj w Wąsoszach powstaje Osada Janaszkowo, nowy ośrodek Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka „Podaj Dalej”. – Mamy tutaj wielu przyjaciół. Pracujemy bardzo intensywnie, by zdobyć pieniądze na generalny remont obiektu, którym od roku dysponujemy. Jeśli nie uda nam się obiektu uruchomić od razu w całości, zrobimy to etapami – mówiła pani prezes.
Tłum gości, którzy pojawili się na prapremierze, wypełnił, jeszcze remontowaną, salę Osady Janaszkowo. Byli wśród nich dawni uczestnicy obozów rehabilitacyjnych w Mielnicy, obecni podopieczni Fundacji „Podaj Dalej”, burmistrz Ślesina i inni przedstawiciele władz samorządowych, mieszkańcy lokalnej społeczności.
Dodajmy, że dokument „Doktor Piotr” to nie pierwszy film Zdzisława Siwika, absolwenta Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej, mieszkańca Starego Miasta, na co dzień pracującego w Konińskim Domu Kultury. Jego dziełem są m.in. filmy „Spotkanie” (Nagroda Specjalna im. Aleksandra Kamińskiego na Festiwalu Mediów w Łodzi „Człowiek w zagrożeniu”, 2003), „Tajne stowarzyszenie abstynentów (Nagroda Jury w kategorii „Niezależny film dokumentalny” na Festiwalu Filmów Optymistycznych „Happy End”, Wrocław 2004) i „Joto Giotto Dimitrow” (Nagroda na II Festiwalu Filmów Emigracyjnych EMIGRA, Warszawa 2014).
Film „Doktor Piotr” w reżyserii Zdzisława Siwika szerokiej publiczności zostanie zaprezentowany 30 listopada 2019 r. w Konińskim Domu Kultury, podczas Przeglądu Polskich Filmów Fabularnych „Debiuty”.
Andrzej Dusza
Zdjęcia: Zdzisław Siwik